Duurzaam Lowlands

Lowlands als voorbeeld van een duurzaam evenement

Elk jaar dompelen zo’n 65.000 liefhebbers zich een lang weekend onder in Lowlands. Drie dagen omringd door alleen maar vrolijke, aardige, welwillende en grappige mensen. Voor techneuten is het ontzettend boeiend om te zien wat er allemaal mogelijk is met licht (en geluid). 


Maar in tegenstelling tot festivals als Pinkpop of Werchter is Lowlands niet alleen muziek: er is ook altijd een bioscoop met films die nog niet eens uit zijn (De nieuwste met Scarlett Johansson!). 

Er zijn lezingen in het kader van de Lowlands University: Ewald Engelen vertelt de oorzaken van de financiële crisis en Frank Linde legt nog een keer uit hoe het zit met het Higgs deeltje. Dit jaar voor het eerst de ‘School of life’ waarin bijvoorbeeld Bas Haring het belang aantoonde van een succesLOOS leven. Maar er is ook cabaret, (oa Jan Jaap vd Wal), theater (oa Ashton Brothers, War Horse), Dans (Nationaal Ballet), klassiek (Radio Filharmonisch Orkest). Speciale  cursussen (schilderen à la Bob Ross, haringfileren, salsa dansen). En dit jaar kon je schommelen met interactieve muziek op jóuw schommel.Elk jaar dompelen zo’n 65.000 liefhebbers zich een lang weekend onder in Lowlands. Drie dagen omringd door alleen maar vrolijke, aardige, welwillende en grappige mensen. Voor techneuten is het ontzettend boeiend om te zien wat er allemaal mogelijk is met licht (en geluid).

        
In zo’n fantastische omgeving zou je bijna de greep op de realiteit verliezen, maar daarin heeft Lowlands voorzien: Greenpeace was duidelijk aanwezig met een 30 meter hoge kraan om de Noordpool te beschermen tegen olieboringen en de Novib had een eigen terrein met allerlei informatie over goede en foute multinationals.
Lowlands is voor de liefhebbers één groot feest. Helaas heeft dit feest ook een keerzijde: 65.000 mensen die kamperen en consumeren maken een enorme rotzooi. Honderdduizenden (fris)drankbekers, bakjes, plastic borden, honderden partytenten, wegwerptenten, slaapzakken, schoenen, kleding en gadgets worden gewoon weggedonderd, vertrapt of gaan verloren.
                 

En dan dit: tienduizenden auto’s verbruiken honderdduizenden liters brandstof om iedereen te brengen en te halen. Vele honderden vrachtwagens zijn nodig om het terrein op te bouwen en weer af te breken. De generatoren zetten duizenden liters diesel om in elektriciteit voor de podia en al het andere (Koffie!). Dat is toch verspilling? Het tegendeel van duurzaam? Is dat het waard? Moeten we hiermee doorgaan? Lees mijn analyse op deze link.

Lowlands en Trash
Lowlands doet er alles aan om het terrein en de campings ordelijk te houden. Iedere festivalganger krijgt bij de ingang een grote gele plastic afvalzak om afval te verzamelen. Zij moedigen iedereen aan om zoveel mogelijk afval te verzamelen en zo een echte ‘Trash Basher’ te worden. Overal op het terrein staan eilandjes met afvalbakken. Plastic bekers kunnen gescheiden worden weggegooid.
                  

Er lopen tientallen schoonmakers rond die de hele dag niets anders doen dan afval oprapen en afvoeren. Elke nacht wordt het festivalvalterrein volledig vrijgemaakt van afval.

Plastic bekers
Tot vorig jaar kon je tien bekers inruilen voor een festivalmunt. Dat werkte perfect: de plastic bekers bleven op die manier gescheiden van het overige afval en konden prima worden gerecycled. Helaas kwamen er steeds meer mensen op het festival die probeerden hiermee hun brood te verdienen: 1000 bekers = 100 muntjes = 260 euro. Deze mensen gedroegen zich soms agressief en gristen soms een beker uit je handen die nog niet eens leeg was. Dit werd zo erg dat de organisatie heeft besloten dit af te schaffen. Vanaf heden kun je de bekers niet meer inleveren met als gevolg dat zij worden weggegooid, vertrapt en samen met het andere afval worden opgeruimd. Dit maakt recyclen een stuk moeilijker.

Tenten en partytenten
Je neemt geen nieuwe tent mee naar Lowlands. Die wordt smerig en gaat stuk. Voor veel mensen een reden om de oude tent nog één keer te gebruiken. Dat is makkelijk, want dan hoef je die ook niet meer mee terug te nemen. Is dat erg? Zolang Lowlands de tent netjes afvoert is dat niet erg, want die tenten zouden anders sowieso zijn afgeschreven en weggegooid.
Kwalijker zijn de partytenten. Partytenten zijn zó goedkoop dat iedereen het zich kan veroorloven zo’n ding voor éénmalig gebruik aan te schaffen. Het is pure rommel die eigenlijk niet geproduceerd zou mogen worden. Maar is dat de schuld van Lowlands?

PSSSH: de one nights tent. Het perfecte recyclen
Psssht heeft een setje samengesteld bestaande uit een tent, tweepersoons slaapmat en twee slaapzakken. Voor heel weinig euro’s te lease. Dus niet te koop! Na het festival dient het setje te worden teruggebracht om de borg terug te krijgen. Het materiaal wordt gebruikt om weer nieuwe setjes van te maken. Dit resulteert dus in nul afval en nul materiaalverlies. Lijkt me een goede ontwikkeling!
                    

Gezond en eerlijk voedsel
Lowlands houdt niet van een patat- en hamburgercultuur. Er zijn veel mensen die ook op een festival anders en gezonder willen eten. Biologisch en fair trade horen daarbij en passen in het idee van een duurzame maatschappij. Daarom kun je overal op het terrein vers bereid eten in plaats van pre-fab en gefrituurd.

Vervoer: al die auto's
65.000 mensen moeten allemaal naar Lowlands en weer terug. Lowlands heeft pendelbussen ingezet om gebruik van het openbaar vervoer te bemoedigen. Toch komt het merendeel met de auto. Als je die gigantische parkeerterreinen ziet met al die auto’s denk je: ‘Wat verschrikkelijk! Zoveel auto’s!’. Maar denk even na: de meeste van die auto’s staan STIL. Daar wordt drie dagen niet mee gereden! Dat is natuurlijk prima, want wat hadden die mensen anders gedaan? Juist! Mensen met een auto gebruiken dat ding nou eenmaal. Als het niet naar Lowlands is, dan wel ergens anders voor.

Aanvoer en afvoer van al die spullen
Honderden vrachtauto’s met festivaltenten, licht- geluidsapparatuur, aggregaten, toiletgebouwen, tijdelijke kantoorunits, kleedkamers, inventaris, hekken, bekabeling, koelkasten en ga zo maar door. Alles moet worden gebracht én gehaald. En dat voor slechts drie dagen…

Stroom en energie
Een béétje podium gebruikt voor licht en geluid al gauw 250 kW aan elektriciteit. Het tijdelijke dorp met organisatie en kleedkamers gebruikt ook gauw enkele tientallen kW. En wat te denken van al die terreinverlichting, koffiezetapparaten, verwarming, koeling… Al die elektriciteit wordt opgewekt dmv dieselgeneratoren. Daar gaan duizenden liters diesel doorheen. Nou zijn die aggregaten tegenwoordig best efficiënt, maar je kunt je afvragen waarom er niet een aantal vaste aansluitingen worden gerealiseerd: het is een festivalterrein en Lowlands komt elk jaar terug. En nog mooier: in de Flevopolder staan overal windmolens. Met twee of drie van die molens kan het festival in zijn geheel van elektriciteit worden voorzien. Om zo’n groot festival bestaansrecht te geven moet in de toekomst absoluut iets geregeld worden om aggregaten overbodig te maken.

Terreinverlichting
Lowlands heeft veiligheid hoog in het vaandel. Niet alleen het terrein is goed verlicht, ook de aan- en afvoerwegen zijn zijn goed beveiligd: op gevaarlijke kruisingen zijn mobiele lichtmasten geplaatst zodat het vooral ’s nachts overzichtelijk blijft.
                                   

Deze mobiele installatie is voorzien van 4 halogeenlampen van 2 kW, een 10 kW generator en een dieseltank. De installatie verbruikt enkele tientallen liters diesel per nacht. Ik begrijp dat het niet mogelijk is om voor zo’n lichtpunt midden in de polder een stopcontact aan te leggen, maar zoveel kW vermogen is achterhaald: een moderne LEDlamp zoals op de foto rechts verbruikt slechts 80 Watt en geeft net zoveel licht als een 2 kW halogeenlamp! Vier van die LEDlampen kun je een hele nacht laten branden op 2 grote accu’s van 100 Ah. Het gewicht van die accu’s is kleiner dan het gewicht van de benodigde diesel voor de generatoren, dus die kun je met minder moeite meenemen en elders opladen.

De boodschap van Lowlands
Lowlands is een community. Festivalgangers zijn bijna zonder uitzondering open, aardig, accepterend, eerlijk en vrolijk. Dat gevoel nemen ze mee en werkt nog dagen door. Iedereen in hun omgeving heeft daar profijt van en daar wordt de wereld beter van. Daarnaast is Lowlands niet zomaar een festival: het draagt ertoe bij dat mensen hun kijk op de wereld verbreden. Niet voor niets heeft Oxfam-Novib er een ruime stand. Zij promoten daar eerlijke landbouw, eerlijk voedsel en maken de festivalganger bewust van misstanden in de wereld. Ook Greenpeace draagt zijn boodschap uit. Verder zijn er allerlei initiatieven die bijdragen aan een beter gebruik van grondstoffen: wat dacht je van een kiloknaller die gebruikte kleding per kilo verkoopt zodat het weer gebruikt wordt?

Conclusie
Lowlands is een waardevol festival. Het moet zeker niet worden afgeschaft vanwege de duurzaamheid. Er moet echter goed op gelet worden dat er niet meer dan nodig wordt verspild. Plastic recyclen in plaats van alles door elkaar weggooien. Initiatieven zoals PSSSH ruim baan geven zodat gebruik en dump van goedkoop geproduceerde rommel wordt tegengegaan. Vaste elektriciteit in plaats van generatoren. Zoveel mogelijk gebruik van openbaar vervoer stimuleren, zodat zo min mogelijk festivalgangers met de auto komen.


1 opmerking:

  1. wij willen dat Venray volgend jaar de meest duurzame etappeplaats van de Binckbanktour wordt. Jullie zijn enorm goed bezig met duurzaamheid. Wij, fairtrade platform Venray, willen van jullie leren hoe kom ik in contact met jullie Piet Kroft vz fairtrade Platform Venray

    BeantwoordenVerwijderen